Wat zijn kenmerken van daltononderwijs

Daltononderwijs is niet gebaseerd op een bepaalde theorie of op een bepaald mensbeeld, maar op de observatie dat de leerlingen door de principes van keuzevrijheid, zelfstandigheid en samenwerking het meest gemotiveerd en het meest actief kunnen leren. Dalton is meer een werkwijze dan een theorie.

Helen Parkhurst (1886-1973) ontwikkelde de ideeën voor daltononderwijs toen zij als jonge leerkracht in haar eentje een hele school van 40 leerlingen moest onderwijzen. Zij ontdekte dat uitleg aan één groep verveling en desinteresse bij andere leerlingen opleverde. Door alle leerlingen meer verantwoordelijkheid te geven voor de gang van zaken in de school, ontdekte Parkhurst dat ze gestimuleerd werden en tot onverwachte prestaties kwamen. Bovendien verdwenen de ordeproblemen. Ze beschreef haar ervaringen in haar boek Education on the Daltonplan (1922). Daltononderwijs activeert en motiveert leerlingen, maakt hen zelfstandiger en stimuleert hun creatieve en sociale vaardigheden.

De tijd die het kind doorbrengt op school, is een proeftuin voor later. Ervaringen op de school dienen als basis voor het leven als volwassene. Daarom verwerkt een kind leerstof, maar leert het ook risico’s in te schatten, leert het anderen te helpen en weet het tot een zelfstandig oordeel te komen. In Nederland heeft men daarom de kenmerken van het daltononderwijs vastgelegd in drie principes: vrijheid in gebondenheid, zelfstandigheid en samenwerking.