door juf Suzanne en meester Ariën
Kinderen brengen veel tijd online door en weten als
geen ander wat er te doen is: appen, sharen, liken, gamen, chatten en bingewatchen. Heel anders dan wat er in onze jeugd gebeurde! De ontwikkelingen
op media-gebied gaan razendsnel, dus is het belangrijk als school goed
up-to-date te blijven en na te denken over het mediawijsheid beleid. Sinds
kort zijn wij, Ariën Dahler en Suzanne Esser-Preij, MediaCoach op de Kleine Prins. We helpen kinderen, collega’s en ook
ouders om (nieuwe en traditionele) media slim, leuk en juist gedoseerd te
gebruiken.
In dit kader organiseerden we in november een
informatieavond Mediawijsheid voor ouders, via Zoom.
Zo’n vijftig schermen namen deel aan deze interactieve avond!
Tijdens de brainstormsessies in de chat, het reageren
op stellingen waar iedereen voor of tegen mocht stemmen en een korte
quiz over de logo’s van vele populaire sociale media apps, dachten we
gezamenlijk na over mediawijsheid en de rol van ouders daarin. De avond
bleek te kort om alles wat we aan bod wilden laten komen uitgebreid te
bespreken.
Het voert te ver om in een nieuwsbriefstukje deze
avond nog eens te herhalen of zelfs uitgebreider de stof te behandelen. Enkele
interessante gedachtes en wetenswaardigheden willen we echter graag (nog) eens
met u delen. Daarbij gingen we, vanwege de tijd, het laatste deel van de avond
wat vlotter door de verschillende onderwerpen heen, dus die informatie delen we
nog eens in dit artikel.
Na afloop van de avond vroegen we ouders om te
reageren wat hen het meest was bijgebleven. Veel ouders wisten niet dat in de
servicevoorwaarden van Whatsapp, Instagram en TikTok staat dat een gebruiker minimaal 12 jaar oud moet
zijn.
Bericht plaatsen
De slogan ‘DENK NA voordat je post’ vonden veel ouders
ook een fijne handreiking, vooral om aan de hand hiervan het gesprek aan te
kunnen gaan met de kinderen. Het idee van ‘Denk na’ is dat kinderen (maar ook
volwassenen) voor het plaatsen van een berichtje altijd eerst hun post
controleren aan de hand van de volgende vragen:
Doet het ertoe?
Is het Eerlijk?
Is het Nodig?
Klopt het?
Is het Netjes?
Is het Aardig?
Kortom: Denk na.
Tips
Enkele media-opvoedingstips voor ouders en
leerkrachten zetten we hieronder nog een keer op een rijtje. De
belangrijkste is: blijf met elkaar in gesprek. Namelijk, waar
het oordelen begint, eindigt de waarneming.
1. Houd de lijnen open! Blijf praten met elkaar.
2. Toon interesse… blijf nieuwsgierig.
3. Verbied niet te veel, maar vraag naar het
waarom.
4. Wees niet gemakzuchtig of naïef.
5. Indien nodig, schakel hulp in (meldknop.nl).
6. Houd computer en TV in uw zichtveld (...).
7. Geef zelf het goede voorbeeld.
8. Let op uw eigen mediagedrag.
9. Durf kritisch te zijn over wat u ziet in de
media.
MediaDiamant
De MediaDiamant is een tool die wij als school graag
gebruiken als het gaat om het gebruik van sociale media. De MediaDiamant belicht de vijf pijlers van mediaopvoeding: het hebben van
plezier, het maken van goede afspraken over veiligheid, het kiezen van goede
inhoud, samen met media bezig zijn en het vinden van een goede balans.
Voor ouders/verzorgers is aanvullende informatie te
vinden op mediawijsheid.nl/mediadiamant. Daar staan praktische tips en informatie per
leeftijdsgroep. Onder dit artikel geven we een lijst weer van handige sites en
tips die u op de verschillende onderdelen van de MediaDiamant verder zouden
kunnen helpen.
MediaPaspoort
Ook hebben we besproken dat we vanaf begin volgend
jaar op De Kleine Prins zullen starten met de lessen van het MediaPaspoort. Deze lessen zullen vanaf de middenbouw gegeven worden.
We realiseren ons dat we met één avond voor ouders en
één stukje in de nieuwsbrief wellicht meer vragen oproepen dan we beantwoord
hebben. We staan open voor vragen en suggesties van u. Bij zaken als
bijvoorbeeld Whatsapp-ruzies, problemen die ontstaan door het gebruik van social media of het opstarten van het lesprogramma kunnen wij onze
collega’s en u helpen en adviseren.
Lijst van handige tips en sites aan de hand van de MediaDiamant:
bron: www.mediawijzer.net/op-mediawijzer-net/mediadiamant
Plezier:
• Op de
website van Kennisnet staat een folder met creatieve apps en sites voor
kinderen van 7-12 jaar
Veilig:
• Op
Webwijzer.nl vind je handige informatie over het installeren van filtersoftware
en de verschillende mogelijkheden die er zijn.
• Op de
website Mediaopvoeding.nl geven deskundigen antwoord op allerlei vragen van
ouders over het mediagebruik van hun kind. Bijvoorbeeld wat ouders het beste
kunnen doen als hun kind iets naars heeft gezien of hoe je kunt voorkomen dat
kinderen verslaafd raken aan het scherm. Per leeftijdscategorie staan er
allemaal vragen op van ouders, en het bijbehorende antwoord van een expert.
Staat de vraag van ouders er nog niet bij? Dan kunnen ze deze online stellen
aan het panel van deskundigen.
Samen:
• Uit
onderzoek blijkt dat veel praten over media aantoonbaar risico-verlagend werkt,
mits het op de juiste manier gebeurt. Experts geven aan dat het belangrijk is
dat je als ouder open staat voor de beleving van je kind en samen afspraken
maakt. Onderhandelen (“Als jij dit doet, mag je dat”) en preken werken minder
goed.
• Weten
ouders niet goed welke vragen ze over media kunnen stellen aan hun kind? Op de
Facebookpagina van Mediaopvoeding.nl staan regelmatig vragen en/of stellingen
om hierover met elkaar in gesprek te gaan. Ook kunnen ouders inspiratie halen
uit deze 25 manieren om je kind te vragen: hoe was het op internet?
Inhoud:
• De
website Mediawijsheid.nl geeft tips over hoe en waar je goede apps voor
kinderen kunt vinden, en aan welke criteria deze moeten voldoen.
Balans:
• Op de
website van de gezondheidsraad.nl kun je de meest recente beweegrichtlijnen
vinden.
• Het
Oogfonds waarschuwt voor bijziendheid (myopie) als kinderen te veel achter een
beeldscherm zitten. Op de website van het Oogfonds.nl kunnen ouders een
Myopie-pakket bestellen, met hierin onder andere informatie over gezonde
kinderogen, tips voor buiten spelen en een meetlint om de juiste afstand tot
het beeldscherm te bepalen.
• De
belangrijkste reden om vlak voor het slapen gaan niet op een scherm te zitten
is de geestelijke activiteit en onrust die dat geeft. Wanneer ouders de invloed
van het blauwe licht willen beperken kunnen ze de nachtmodus op een mobiel
instellen. Op de website van de consumentenbond staat uitgelegd hoe dit moet.
De Franse psycholoog Isabelle Filloziat adviseert ouders om
naast hun kind te gaan zitten en vragen te stellen om het los te weken van het
scherm. In plaats van een waarschuwing (‘nog 5 minuutjes’) kijk je mee en stel
je een vraag: ‘Wie is dat grappige figuurtje?’ Doordat je kind gaat praten over
wat hij ziet, haal je hem uit de hypnose. ‘Een brug bouwen naar de echte
wereld’, noemt Filliozat dit. Nu je contact hebt, is het gemakkelijk te zeggen
dat het tijd is om aan tafel te gaan.