Zelfstandigheid bij kinderen

Zelfstandigheid geeft een kind een gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen. Kinderen willen zich van nature ontwikkelen en als ze de ruimte en het vertrouwen krijgen, zullen ze normaal gesproken de kans grijpen om zelfstandig te zijn. Door je kind leerervaringen te bieden, zonder het te overvragen, krijgt je kind succeservaringen en voelt het zich competent. Hoe je de zelfstandigheid van je kind kunt stimuleren? 

Kinderen hebben ruimte nodig om dingen te leren en te ervaren. Opvoeden is dan ook je kind stukje bij beetje loslaten en het de ruimte geven voor zelfstandigheid. Voor veel ouders de moeilijkste opgave van het ouderschap. Want als ouder bepaal jij wanneer en in hoeverre jij je kinderen loslaat. In een maatschappij die lijkt te verharden en waar steeds minder sociale controle is, is dat niet eenvoudig. Hoe pak je dit aan? Belangrijk is dat je luistert naar je eigen gevoel, kijkt naar je kind en naar de omgeving. 

Je kind moet bijvoorbeeld veilig kunnen fietsen en de verkeersregels kennen, voordat het alleen mag gaan fietsen. Maar of je je kind op een bepaald vlak los kunt laten, is maar gedeeltelijk persoons- of leeftijdsafhankelijk. Vaak spelen ook factoren buiten je kind een belangrijke rol. Zo kan bijvoorbeeld een kind in een klein rustig dorp al eerder toegestaan worden zelfstandig te gaan fietsen dan een kind in de grote stad met veel druk verkeer zoals bij ons in Rotterdam. 

Om iets goed te kunnen leren moet je het ervaren en doen en daar de ruimte voor krijgen. Door je kind stukje bij beetje los te laten, geef je het deze ruimte en bouwt het zelfvertrouwen en verantwoordelijkheidsgevoel op. Wanneer kinderen veel dingen uit handen genomen wordt, leren ze niet zelf om te gaan met situaties en krijgen ze niet de kans vertrouwen in hun eigen kunnen op te bouwen. Ook kan een kind het idee krijgen dat het dingen niet kan. 

Als je bezorgd bent, ben je alert. Dit is nodig om je kind te beschermen en de veiligheid te bieden die het nodig heeft. Het is ook normaal, dat gevoel van verantwoordelijkheid voor iemand anders kun je niet uitzetten. Te veel bezorgdheid kan er echter voor zorgen dat je kind te weinig zelfvertrouwen of heel weinig verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkelt. Als ouder moet je er dan ook steeds voor waken om niet de eigen gevoelens en twijfels te veel te projecteren op je kind. 

Door je kind (meer bewust) te begeleiden naar zelfstandigheid, leer je je kind steeds beter kennen en krijg je meer vertrouwen in het kunnen van je kind. Hierdoor wordt het loslaten gemakkelijker. Kinderen kunnen vaak veel meer dan we denken maar we moeten ze wel de kans geven door vallen en opstaan nieuwe vaardigheden te ervaren en te leren.